54. อรรถกถาทิพจักขุญาณนิทเทส

[257] พึงทราบวินิจฉัยในทิพจักขุญาณนิทเทส ดังต่อไปนี้.
บทว่า อาโลกสญฺญํ มนสิ กโรติ - มนสิการอาโลกสัญญา
คือ มนสิการแสงพระอาทิตย์ พระจันทร์และแก้วมณี ทั้งกลางวัน
กลางคืนว่า อาโลโก - แสงสว่าง. อนึ่ง เมื่อมนสิการอย่างนี้ ท่าน
กล่าวว่า มนสิการอาโลกสัญญา เพราะยังสัญญาให้เป็นไปในใจว่า
อาโลโก.

บทว่า ทิวาสญฺญํ อธิฏฺฐาติ - ตั้งสัญญาว่าเป็นกลางวัน คือ
มนสิการอาโลกสัญญาอย่างนี้แล้ว ตั้งสัญญาว่ากลางวัน.
บทว่า ยถา ทิวา ตถา รตฺตึ - กลางวันฉันใด กลางคืน
ฉันนั้น คือ มนสิการแม้กลางคืนเหมือนเห็นแสงสว่างในกลางวัน
ฉะนั้น.
บทว่า ยถา รตฺตึ ตถา ทิวา - กลางคืนฉันใด กลางวัน
ฉันนั้น คือ มนสิการแม้กลางวันเหมือนเห็นแสงสว่างในกลางคืน
ฉะนั้น.
บทว่า อิติ วิวฏฺเฏน เจตสา - มีใจเปิดเผยแล้ว คือ มีใจ
มิได้ปกปิดอย่างนี้.